хезмәтеңнең бәрәкәтен күрү

хезмәт җитештерүчәнлеге — производи́тельность труда́

акыл хезмәте — у́мственный труд

мәҗбүри хезмәт — принуди́тельный труд

кул хезмәте — ручно́й труд

физик хезмәт — физи́ческий труд

яллы хезмәт — наёмный труд

хезмәт герое — геро́й Труда́

хезмәт батырлыгы — трудово́й по́двиг

хезмәт даны — трудова́я сла́ва

хезмәт дисциплинасы — трудова́я дисципли́на

хезмәт кереме — трудово́й дохо́д

хезмәт күнекмәләре — трудовы́е на́выки

хезмәт стажы — трудово́й стаж

хезмәт тәрбиясе — трудово́е воспита́ние

хезмәт халкы — трудово́й наро́д

фәнни хезмәт — нау́чный труд (рабо́та)

үз хезмәте бушка китмәгән — его́ уси́лия не пропа́ли да́ром

зур хезмәт кую — вложи́ть (затра́тить) мно́го труда́, мно́го сил

аңа бригадир хезмәтен йөкләү — возложи́ть на него́ обя́занности бригади́ра

хезмәт вакыты — служе́бное (рабо́чее) вре́мя

хезмәт йомышы — должностно́е (служе́бное) поруче́ние

солдат хезмәте — солда́тская слу́жба

аның фәндә хезмәте зур — его́ заслу́ги в нау́ке велики́

хәвефсезлек хезмәте — слу́жба безопа́сности

диспетчерлык хезмәте — диспе́тчерская слу́жба

эшләргә кирәк, хезмәттә бәрәкәт — на́до рабо́тать, в труде́ сча́стье

ул үзе белән йортка бәрәкәт алып килде — он с собо́й принёс в дом благополу́чие

өйдән бәрәкәт качты — из до́ма ушла́ благода́ть

бал кортлары бәрәкәт ташый — пчёлы прино́сят доста́ток

җиңел тапкан акчаның бәрәкәте юк — от шальны́х де́нег нет про́ку

зур эштә бәрәкәт тә зур — в большо́м де́ле и вы́года больша́я

хезмәтеңнең бәрәкәтен күрү — ви́деть результа́т своего́ труда́

бәрәкәте бетү — потеря́ть ка́чества (це́нность)

әйбернең бәрәкәтен җибәрү — потеря́ть це́нность ве́щи

бәрәкәт, кич җиткән бит! — у́х ты, уже́ ве́чер!

бәрәкәт, ничек тазаргансың! — ой, как ты попра́вился!

клубка кил, шунда очрашырбыз — приходи́ в клуб, там и встре́тимся

кич килеп чык, шунда сөйләшербез — заходи́ вечерко́м, тогда́ и поговори́м

шунда бала да йокыга талды — тем вре́менем и ребёнок засну́л

син уйный тор, шунда әниең дә кайтып җитәр — ты поигра́й, тем вре́менем и ма́ма твоя́ вернётся

менә шунда син миңа сөйләрсең — вот тогда́ ты мне и расска́жешь

шунда бару — идти́ туда́

аерма шунда — ра́зница в том, что...

төп сәбәбе дә шунда — и в э́том основна́я причи́на

бөтен кызыгы да шунда — и в э́том основна́я причи́на

бөтен кызыгы да шунда — в э́том (в том) и вся соль

яшәүнең мәгънәсе дә нәкъ шунда — и́менно в э́том и смысл жи́зни

кая җибәрсәләр, шунда хезмәт ит — куда́ пошлю́т, там и рабо́тай (труди́сь)

йөри шунда кирәкмәгәнгә — хо́дит то́же без нужды́

укыган булып йөри шунда — хо́дит, то́же мне, я́кобы у́чится

акылга җиңелрәк бер малай шунда — како́й-то не совсе́м норма́льный ма́льчик

кешеләр белән аралышырга яратмый торган бәндә шунда — како́й-то нелюди́мый челове́к

агач йорт — деревя́нный дом

кирпеч йорт — кирпи́чный дом

ата йорты — о́тчий дом

биш катлы йорт — пятиэта́жное зда́ние

йорт салу (күтәрү) — стро́ить дом

йорт торгызу — отстра́ивать дом

йорт хуҗалыгы — дома́шнее хозя́йство

йорт җиһазлары — дома́шняя у́тварь

йорт капкасы — домо́вые воро́та

йорт үрмәкүче — домо́вый пау́к

йорт тычканы — домо́вая мышь

йорт биләү — домовладе́ние

йорт салу — домострои́тельство

йорт төзү эше — домострое́ние

бөтен йорт аякка басты — весь дом подня́лся на́ ноги

йортызга иминлек бирсен! — мир ва́шему до́му

завод йортлары — заводски́е постро́йки (строе́ния)

авылда өч йөз йорт — в дере́вне три́ста дворо́в (уса́деб)

крестьян йорты — крестья́нская уса́дьба

балалар йорты — де́тский дом

Галимнәр йорты — Дом учёных

Актерлар йорты — Дом актёра

мәдәният йорты — Дом культу́ры

Матбугат йорты — Дом печа́ти

сәүдә йорты — торго́вый дом

ял йорты — дом о́тдыха

уку йорты — уче́бное заведе́ние

дәвалау йортлары — лече́бные учрежде́ния

фән йорты — храм нау́ки

Романовлар йорты — дом Рома́новых

Болгар йорты — страна́ Бу́лгар

дошманнарны җиңеп, туган йортка кайтты батырлар — победи́в врага́, в родны́е края́ возврати́лись богатыри́

йорт тоту — вести́ хозя́йство, хозя́йничать, хозя́йствовать

йортка йокмау — отби́ться от до́ма

йортка керү — стать примако́м

йортка кертү — брать/взять в примаки́

алга омтылыш — стремле́ние вперёд

гуманистик омтылышлар — гуманисти́ческие устремле́ния

хезмәткә омтылыш — трудово́й поры́в

фәнгә омтылыш — тя́га к нау́ке

күңел омтылышы — поры́в души́

уртак омтылыш — о́бщий поры́в

эчке омтылыш — вну́треннее влече́ние

көрәшкә омтылыш — жа́жда борьбы́

безнең омтылыш - яңа сугыш уты кабынмасын! — на́ша цель - чтоб не разгоре́лось пла́мя но́вой войны́!

язучылык хезмәтенә омтылыш ясау — сде́лать пе́рвую попы́тку к писа́тельскому труду́

кеше санын киметү — сократи́ть коли́чество люде́й

чыгымнарны киметү — уба́вить расхо́ды

төзелеш срогын киметү — сократи́ть срок строи́тельства

норманы киметү — уме́ньшить но́рму

үз авырлыгыңны киметү — сба́вить вес (в ве́се)

сыер сөтен киметте — коро́ва уме́ньшила удо́й

эш хакын киметтеләр — уба́вили зарпла́ту

товарларның үзкыйммәтен киметү — сни́зить себесто́имость това́ров

бәяләрне киметү — сни́зить це́ны

пар басымын киметү — сни́зить (осла́бить) давле́ние па́ра

поезд тизлеген киметү — уба́вить ско́рость по́езда

адымны киметү — сба́вить шаг

таләпләрне киметмәскә — не ослабля́ть тре́бования

күлмәкнең озынлыгын киметү — уба́вить длину́ пла́тья

әсәрнең әһәмиятен киметү — умали́ть значе́ние произведе́ния

башкаларның күрсәткән хезмәтләрен киметү — преуме́ньшить заслу́ги други́х

киметү тамгасы — знак вычита́ния

сагышны киметү — заглуши́ть тоску́

кыйммәтле мирас — це́нное насле́дие

кыйммәтле хәзинә — це́нное сокро́вище

кыйммәт бәяләү — высоко́ оце́нивать

үз кыйммәтен белә — он зна́ет свою́ (себе́) це́ну

шигырьнең кыйммәте шунда — це́нность стихотворе́ния в том

кыйммәт хезмәт белән билгеләнә — сто́имость определя́ется трудо́м

кыйммәте күтәрелә — курс его́ повыша́ется

санның абсолют кыйммәте — абсолю́тное значе́ние числа́

хөрмәт иясе — почётный, заслу́женный, уважа́емый челове́к

хөрмәткә лаеклы — досто́йный уваже́ния, почте́нный, уважа́емый

геройларга хөрмәт һәм дан! — честь и сла́ва геро́ям!

зур кунак хөрмәтенә — в честь большо́го го́стя

аны бөтен авыл белә — его́ зна́ет вся дере́вня

авыл белән шәһәр арасындагы каршылыкны бетерү — уничтоже́ние противополо́жности ме́жду го́родом и дере́вней

авылдан авылга йөрү — е́здить по деревня́м (и сёлам)

авыл табигате — дереве́нская приро́да

авыл советы — се́льский (ау́льный, местечко́вый) сове́т

авыл районнары — се́льские райо́ны

авыл укытучылары — се́льские учителя́

авыл хезмәтчәннәре — се́льские тру́женики; тру́женики села́ (дере́вни)

авыл юллары — просёлочные доро́ги

тайгадагы беренче авыллар — пе́рвые поселе́ния в тайге́

анда әле шәһәрләр юк, авыллар гына — там нет ещё городо́в, име́ются то́лько селе́ния

бүген базарда нигәдер авыллар аз — сего́дня на ры́нке почему́-то ма́ло дереве́нских (сельча́н, се́льских)

бурыч суммасы — долгова́я су́мма

гражданлык бурычы — гражда́нский долг

хезмәт җитештерүчәнлеген күтәрү - бөтен халык бурычы — долг (обя́занность) всего́ наро́да - подня́ть производи́тельность труда́

үз өстеңә зур бурыч алу — взять на себя́ большо́е обяза́тельство

бригадага җаваплы бурыч йөкләнде — брига́де пору́чено отве́тственное зада́ние

разведка үзенең бурычын үтәде — разве́дка вы́полнила своё зада́ние

үз алдыңа конкрет бурыч кую — поста́вить пе́ред собо́й конкре́тную зада́чу

шәһәр төзелешенең чираттагы бурычлары — очередны́е зада́чи городско́го строи́тельства

беркетмә язу минем бурыч түгел — писа́ть протоко́л не моя́ обя́занность

бурыч итеп кую — вмени́ть в обя́занность

гадә́тчә ул кичен өйдә була — он ве́чером обы́чно быва́ет до́ма

һәм, гадә́тчә, хат тарату хезмәтенә тотынды — и на́чал, как пре́жде, разноси́ть пи́сьма

иске гадә́тчә — по ста́рому обы́чаю

туйны хәзерге гадә́тчә үткәрү — сыгра́ть сва́дьбу по совреме́нному обы́чаю

ашау-эчү гадә́тчә — пита́ние норма́льное

бүлмәнең җылылыгы гадә́тчә — в ко́мнате температу́ра норма́льная

игътибарсыз укучы — невнима́тельный учени́к

игътибарсыз караш — небре́жное отноше́ние

игътибарсыз тыңлау — слу́шать невнима́тельно

кеше хезмәтенә игътибарсыз карау — относи́ться невнима́тельно к чужо́му труду́

кеше үзенең бәхетен хезмәттә таба — челове́к нахо́дит своё сча́стье в труде́

кеше сүзе — людска́я молва́

кеше тавышы — челове́ческий го́лос

кешеләр ташкыны — людско́й пото́к

шәһәр кешесе — городско́й челове́к

сәнгать кешеләре — лю́ди иску́сства

кеше башына — на челове́ка, на ду́шу, на ка́ждого, на́ нос

аларның өйләрендә ун кеше яши — у них до́ма живу́т де́сять челове́к

кеше килеп кермәсен тагын — смотри́, как бы кто́-нибудь не зашёл

кеше ярдәменә мохтаҗ булу — нужда́ться в чье́й-либо по́мощи

үзеңнең әйбереңне кешегә бирмәү — не дава́ть свою́ вещь посторо́ннему челове́ку

кеше алдында кимсетү — унижа́ть при посторо́нних

кеше күңеле — чужа́я душа́

кеше әйбере — чужа́я вещь

берәр кешең бармы соң? — есть ли у тебя́ люби́мый (друг, покло́нник, кавале́р)

кеше алдында — на́ людях, при лю́дях

кеше аягы басмаган, тимәгән урын (җир) — ме́сто, куда́ не ступа́ла нога́ челове́ка; ме́сто, где никогда́ не быва́л, не жил и т. п.

кеше исәбенә яшәү — жить за счёт други́х

кеше итеп карау (кешегә санау) — счита́ть за челове́ка, счита́ться, почита́ть, уважа́ть

кеше көлкесе итү (ясау) — поднима́ть/подня́ть на́ смех

кеше күзе — людско́й глаз, посторо́нний глаз (взор)

кеше өстендә яшәү (тору) — жить по чужи́м угла́м

кеше сүзе — людска́я молва́, спле́тни

һәр җимешнең үзенә хас ләззәте бар — у ка́ждого плода́ осо́бый вкус

тәнкыйтьчелек белән шөгыльләнү — занима́ться кри́тикой

кеше хезмәтен үзләштерү — присво́ить чужо́й труд

яңа йоланы үзләштерү — усво́ить но́вый обы́чай

теманы яхшы үзләштерү — хорошо́ осво́ить те́му

файдалы тәҗрибәне үзләштерү — переня́ть поле́зный о́пыт

белемнәрне үзләштерү — овладе́ть зна́ниями

яңа производствоны үзләштерү — осво́ить но́вое произво́дство

яңа һөнәр үзләштерү — осво́ить но́вое ремесло́

азыкны үзләштерү — усво́ить пи́щу

ши́рма белән бүленгән — разделённый ши́рмой

ши́рма итеп (өчен) файдалану — испо́льзовать как ши́рму (для ши́рмы)

ши́рма хезмәтен үтәү — быть, служи́ть ши́рмой, ши́рмами

ши́рма арты — то, что за ши́рмой, за кули́сами; тенева́я сторона́ чего-л.

кеше хезмәтен эксплуата́цияләү — эксплуати́ровать чужо́й труд

табигать байлыкларын хуҗаларча эксплуата́цияләү — по-хозя́йски эксплуати́ровать приро́дные бога́тства

яңа техниканы дөрес эксплуата́цияләү — пра́вильно эксплуати́ровать но́вую те́хнику

эксплуата́цияләү ү нормасы — эксплуатацио́нная но́рма